Literatuuronderzoek

Literatuuronderzoek is het op een systematische manier bestuderen en verwerken van (wetenschappelijke) literatuur en andere documenten om een onderzoeksvraag te beantwoorden. Bij het doen van literatuuronderzoek doorloop je vijf stappen:

1. Het opstellen van (een) onderzoeksvra(a)g(en)

2. Het zoeken van bronnen

3. Het selecteren van bronnen

4. Het verwerken van informatie uit de bronnen

5. Het presenteren van informatie uit de bronnen

1. Het opstellen van (een) onderzoeksvra(a)g(en)

De volgende criteria worden gehanteerd bij het opstellen van onderzoeksvragen:

Er zijn een hoofdvraag en deelvragen geformuleerd
De vragen lopen lekker en zijn grammaticaal correct geformuleerd
Er worden relevante onderwijsbegrippen gehanteerd
De vragen zijn objectief geformuleerd
De vragen zijn bondig geformuleerd
De hoofdvraag is een open vraag
De hoofdvraag bevat alle concepten die onderzocht worden
De deelvragen bevatten maar één vraag
De deelvragen dekken de lading van de hoofdvraag
De deelvragen bevatten geen nieuwe onderwerpen (i.e. onderwerpen die niet in de hoofdvraag staan)
De deelvragen zijn precies geformuleerd (i.e. bevatten geen vage termen)

In het onderstaande document wordt uitgelegd hoe een onderwerp vertaald kan worden naar een onderzoeksvraag:

Onderwerp naar onderzoeksvraag

2. Het zoeken van bronnen

Bij het zoeken naar bronnen zijn zowel de zoekmachines als de zoektermen die gebruikt worden van belang. Deze zoekmachines kunnen gebruikt worden:

Daarnaast is het handig om op structurele wijze je deelvragen te vertalen naar (combinaties van) zoektermen. Gebruik hierbij ook synoniemen, aanverwante begrippen en vertalingen naar het Engels:

3. Het selecteren van bronnen

Het selecteren van bronnen gebeurt aan de hand van beslisregels die door de onderzoeker worden opgesteld. Hieronder is een aantal voorbeelden van gangbare beslisregels weergegeven:

4. Het verwerken van informatie

In deze fase worden de geselecteerde bronnen gedetailleerd en kritisch gelezen en wordt gekeken welke informatie in de bronnen relevant is voor het beantwoorden van de onderzoeksvraag.

5. Het presenteren van informatie

De verwerkte informatie wordt gepresenteerd in de vorm van een theoretisch hoofdstuk. Hierbij worden de richtlijnen omtrent zakelijk schrijven en APA-stijl in acht genomen. De APA-gids is als doorzoekbare digitale gids opgenomen in OnderwijsOnline.