Observatie

Observeren is het gestructureerd en systematisch waarnemen van gedrag of een (onderwijs-/leer)omgeving vanuit een specifieke vraag.

Er kunnen verschillende observatiemethodes gebruikt worden:

Narrative recording
Op verhalende wijze het gedrag van leerlingen gedetailleerd vastleggen.
Time-sampling
Op vaste momenten het gedrag van leerlingen scoren.
Event-sampling
Gedurende een vastgestelde periode het gedrag van leerlingen turven.
Rating scales
Geobserveerd gedrag wordt gewaardeerd door middel van een schaal.

In dit bestand van Sattler (1988) zijn de voor- en nadelen van de observatiemethodes op een rij gezet.

Om een goed observatieformulier te ontwikkelen kan het volgende stappenplan worden gehanteerd:

Formuleer de observatievraag.
Brainstorm over mogelijke gedragingen en baseer gedragingen op literatuur.
Categoriseer de gedragingen.
Kies de passende observatiemethode.
Test het observatieformulier en pas het aan op basis van de bevindingen.

Hier vind je een sjabloon voor een observatieformulier voor time-sampling.

Betrouwbaarheid en validiteit zijn belangrijke begrippen bij het uitvoeren van een observatieonderzoek. Deze bestanden geven hier meer informatie over:

Voorbeeld event-sampling:

Voorbeeld time-sampling:

Voorbeeld narrative recording: